Κήυξ

Μυθολογικό πρόσωπο. Ήταν βασιλιάς της Τραχίνας στην Οίτη, περιοχή που υμνήθηκε από τον Ησίοδο στο ποίημά του για τον γάμο του Κ., το οποίο αποτελεί μέρος των Ηοιών. Αναφέρεται στην παράδοση ως γιος του Εωσφόρου και της νύμφης Φιλωνίδας καθώς και ως σύζυγος της Αλκυόνης, κόρης του Αίολου. Συνδεόταν φιλικά με τον Ηρακλή, ο οποίος τον βοήθησε να νικήσει τους Δρύοπες· μετά τον θάνατο του ήρωα, τα παιδιά του κατέφυγαν στον Κ., διωγμένα από τον Ευρυσθέα. Ο τελευταίος απείλησε με πόλεμο τον Κ., ο οποίος συμβούλευσε τους Ηρακλείδες να ζητήσουν την προστασία του Θησέα, βασιλιά της Αττικής. Από τον γάμο του με τη Φιλωνίδα ο Κ. απέκτησε τρία παιδιά: τον Ίππασο (που συμμετείχε στην εκστρατεία του Ηρακλή εναντίον της Οιχαλίας), τον Ύλα, σύντροφο του Ηρακλή και των Αργοναυτών, και τη Θεμιστονόη, σύζυγο του Κύκνου, που δολοφονήθηκε από τον Ηρακλή. Γνωστή είναι η παράδοση για την τύχη του Κ. και της γυναίκας του: ο Δίας μεταμόρφωσε το ζεύγος σε πουλιά (γλάρος εκείνος, αλκυόνη αυτή), οργισμένος από την αυθάδειά τους, καθώς χρησιμοποιούσαν τα ονόματα του Δία και της Ήρας, όταν μιλούσαν μεταξύ τους.